Vajinismus Türleri Nelerdir?

Vajinismus türü, kadında hangi dönemde ortaya çıktığına, belirtilerin cinsel hayatın hangi döneminde görülmeye başladığına göre değişir. Vajinismus her zaman mevcut değildir. Hayatın herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilir. Vajinismusun Birincil (primer) vajinismus ve ikincil (sekonder) vajinismus olmak üzere iki vajinismus türü vardır:

Birincil (primer) vajinismus: Birincil (primer) vajinismus, ilk cinsel ilişkide, cinsel birliktelik esnasında ya da jinekolojik muayene sırasında ortaya çıkabilir.
İkincil (sekonder) vajinismus: İkincil (sekonder) vajinismus, ilk cinsel birliktelik sırasında görülmese de sonraki cinsel birlikteliklerde yıllar sonra bile görülebilen vajinismus türüdür. Yaşanılan travmatik olaylar veya fiziksel değişimler, çiftler arasındaki uyum problemleri ve cinsel sorunlar sekonder vajinismusun ortaya çıkmasına neden olabilir.

Vajinismus Belirtileri Nelerdir?

Vajinismus belirtileri kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Vajinismusun en belirgin özelliği vajinal kasların istem dışı kasılmasıdır. Vajinismuslu kadın vajina kaslarının kasılmasını yönetemez veya durduramaz. Kasların kasılma sıklığı ve şiddeti her kadında farklıdır. Bu kasılmalar cinsel birlikteliği (penetrasyon) imkansız hale getirir.

Tampon kullanımı veya fitil gibi ilaçların kullanımı sırasında korku yaşanır. Bazı vajinismuslu kadınlarda cinsel birliktelik gerçekleşse bile ağrılı cinsel ilişki (disparoni) meydana gelir. Şiddetli kasılmalar vajinada aşırı ağrı, yanma ve acı hissedilmesine neden olur.

Vajinismuslu kadınlarda cinsel birliktelik, jinekolojik muayene öncesinde vücut strese girer ve terleme, titreme nöbetleri görülebilir. Bu gibi belirtilerin biri veya birkaçı aynı anda görülmesi vajinismus hastalığının varlığının habercisi olabilir.

Vajinismus Neden Olur?

Vajinismus için her zaman doğrudan bir neden bulunamaz. Fakat Vajinismusa bazı fiziksel tetikleyiciler ya da duygusal tetikleyicilerin neden olduğu bilinmektedir. Bazı hastalarda her iki tetikleyici de vajinismusun görülmesini kaynak olabilir.

Duygusal tetikleyiciler:

Stres ve kaygı
Travmatik düşük
Kürtaj
Hamilelik korkusu
Jinekolojik muayeneden veya vajinal müdahale gerektiren tıbbi prosedürden kaynaklanan travma
Kendi vücudunu beğenmeme gibi özgüven problemleri
Cinsel performans nedeniyle endişe duymak
Partnerinden çekinmek
Cinsel istismar, taciz veya tecavüz gibi yoğun travmatik olaylar
İlk gece, kızlık zarı Cinsel birliktelik gibi konularla hakkında bilinen yanlışlar
Kadının ilk ilişkide partneri tarafından zorlanması
Anne ve babanın cinsel birlikteliklerine tanık olma
Depresyon,
Anksiyete bozuklukları
Aşırı heyecan

Fiziksel tetikleyiciler:

Vajina kuruluğu
İdrar yolu enfeksiyonları
Kanser
Doğum sırasında oluşan Vajinal yırtıklar
Menopoz
Pelvis ameliyatı
Yetersiz ön sevişme
Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri
Endometriozis
Vajina içerisinde perde olması,
Vajinanın kısa olması,
Liken skleroz, egzama ve sedef gibi deri hastalıkları

Vajinismuslu Kadın Hamile Kalabilir mi?

Vajinismuslu kadın, cinsel birlikteliği tam olarak gerçekleşmese bile vajina ağzına bırakılan spermlerde düşük bir ihtimal de olsa hamile kalabilir. Vajinismus kadının hamile kalmasını engellemez. Fakat hamilelik sürecinde yapılması gereken jinekolojik muayeneleri ve doğumu olumsuz etkiler. Anne ve bebeğinin sağlığı için gebelik durumunda vajinismus kontrol altına alınmalıdır.

Vajinismus Tanı ve Tedavisi İçin Hangi Hekime Başvurulur?

Vajinismus, tanısı kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından konulur. 

VAJİNİSMUS TEŞHİSİ NASIL KONULUR?

Vajinismus teşhisi için uzman doktor tıbbi öykü alıp, pelvik muayene yapar. Hastaya, sorunun ilk fark edildiği zaman, sıkılığı, tahmini neyin tetiklediği gibi sorular sorularak hastalığın kaynağı tespit edilmeye çalışılır. Herhangi bir travmatik olay yaşayıp yaşamadığı hastaya sorularak duygusal etkenlerin hastalık üzerindeki olası etkileri teşhis konulmasına yardımcı olur. Ayrıca Doktorunuz, vajinismusa katkıda bulunabilecek altta yatan sağlık koşullarını kontrol etmek için kan testleri önerebilir.

Fiziksel muayene sırasında Vajinismuslu kadınların gergin veya korkulu olmaları yaygındır. Vajinismustan şüphelendiğinde Doktorunuz bir pelvik muayeneyi sizin için olabildiğince konforlu hale getirmeye çalışacaktır. Muayene sırasında kendinizi daha rahat etmek için farklı fiziksel pozisyonlar deneyebilir veya doktorunuzda her adımı size anlatmasını isteyebilirsiniz.

Vajinismus Tedavisi Nasıldır?

Kadınlarda görülen Vajinismus tedavi edilebilen bir hastalıktır. Vajinismuslu kadın cinsel birliktelikten kaçınsa ya da cinsel birliktelik esnasında ağrı ve acı hissetse de cinsel isteğinde herhangi bir azalma gözlenmez. Kadın, cinsel yakınlaşmalardan, uyarılmalardan zevk alır ve orgazm olur. Fakat vajinismus tedavi edilmezse zamanla kadının cinselliğe karşı tepkileri değişir ve arzusu azalır. Bu durum kadını etkilediği kadar partnerini de olumsuz etkilemektedir. Vajinismus her ne kadar kadında görülen bir rahatsızlık olsa da bir çift problemi olarak düşünülmesi gerekir.

Birçok ilişkide çiftler hekime başvurmaktan çekinmekte ve tedaviden kaçınmaktadır. Aksine çiftler problemi göz ardı ederek, cinsel birliktelik için farklı denemeler, cinsel ilişkiye zorlama gibi kadında daha büyük travmalara neden olabilecek durumlar içerisinde bulunmaktadır. Bu davranışlar kadının cinsel hayatını etkileyerek tedavi sürecini uzatabileceği gibi erkekte de sertleşme bozuklukları, erken boşlama ve cinsel isteksizlik gibi problemlere yol açabilir.

Vajinismus tedavi edilmeden kendiliğinden geçebilecek bir hastalık değildir. Tedavinin ilk aşamasında hastalığın kabullenilmesi en önemli adımdır. Özellikle tedavi sırasında eşlerin desteği oldukça önem taşımaktadır.

Uzman hekim tarafından yapılan değerlendirmeler sonucu hastalığın fiziksel veya psikolojik nedenleri belirlenir ve doğru tedavi planı uygulanır.

Vajinismusun nedenleri çok yönlü olabileceğinden kişinin tedavisi hem fiziksel hem de psikolojik faktörlere odaklanmalıdır. Vajinismusun Sebebine bağlı olarak, tedavi farklı alanlardaki uzmanlıkları gerektirebilir. Genel olarak vajinismus tedavisi, kasların otomatik olarak kasılmasını azaltmayı, ağrı ve acı korkusunu ortadan kaldırmayı ve vajinismusa neden olabilecek diğer korkuları gidermeyi amaçlar.

CİNSEL TERAPİ

Vajinismus için bilen en etkili ve kısa sürede geri dönüş sağlayan tedavi seçeneği cinsel terapidir. Cinsel terapi de başarı oranı yüzde yüze yakındır. Tedavinin kaç seans süreceği hastalığın şiddetine ve kişinin tepkilerine göre farklılık gösterebilirler. Cinsel terapi seansları sadece kadın ile olabileceği gibi partnerin de katılımı ile gerçekleştirilebilir. Cinsel terapide uygulanan en etkili metod progresif (ilerleyici) duyarsızlaştırmadır. Bu terapi kadınının kendisini ve bedenini tanımasına yardımcı olarak adım adım cinsel birlikteliğe hazırlar.

EGZERSİZLER

Cinsel terapi tek başına yeterli olmayabilir. Daha etkili ve kalıcı sonuçlar elde etmek için tedavi egzersizler ile desteklenir. Gevşeme aktiviteleri, solunum ve Kegel egzersizleri Kasların gevşemesini sağlayarak vajinismusu önleyebilir.

DARBELİ RADYO FREKANS (PRF)

Darbeli radyo frekans (PRF), tipik olarak sinir ağrısı için kullanılan nispeten yeni bir tedavidir. Sınırlı araştırma, bu terapiyi kullanarak iyileştirme potansiyeli olduğunu göstermiştir.

BOT0KS UYGULAMASI

Günümüzde farklı tedaviler için yararlanılan bot0ks uygulaması gerekli görülen hastalara genel anestezi altında yapılarak vajinadaki kasların istemsiz kasılmaları durdurulabilir.

Vajinismustan korunmak için öneriler:

Aşırı alkolden uzak durun. Alkol cinsel tepki azaltır.
Sigara kullanmayın. Sigara vücudun kan akışını bozarak kasılmalara neden olur.
Fiziksel olarak aktif olun. Düzenli egzersiz, yoga veya meditasyon hem stresinizi azaltır hem de kaslarınızın gevşemesine yardımcı olur.
Kendinize zaman ayırın. Kendinize vakit ayırarak hem stresle başa çıkabilir hem de ruh halinizi yükselterek kendinizi daha özgüvenli hissedebilirsiniz.
Eğer kendinizde vajinismus rahatsızlığına dair belirti ve bulguları gözlemlemlerseniz sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek alabilirsiniz.